اختلال طیف اتیسم يك اختلال نورولوژيكي كه در سالهاي اوليه رشد كودك نمايان میشود. اين اختلال در بيماران اتيستيك باعث شده كه مغز فرد مبتلا به اتیسم نتواند در زمينههای گوناگون ازجمله: رفتارهاي اجتماعي و مهارتهاي ارتباطي بهدرستي عمل کرده و كودكان و بزرگسالان دارای اختلال طیف اتیسم در زمينه ارتباط كلامي و غيركلامی، مهارتهای شناختی معمول، رفتارهاي اجتماعي، فعاليتهاي سرگرمكننده و بازي داراي مشكل هستند.
اختلال طیف اتیسم چیست؟
مقررات قوانین فدرال برای قانون آموزش افراد با ناتوانیها (IDEA) تعریف زیر را برای درخودماندگی به کار میبرند؛
در خودماندگی به معنای نوعی ناتوانی رشدی است که به طور معناداری بر ارتباط کلامی و غیر کلامی و تعامل اجتماعی تأثیر میگذارد، معمولاً پیش از سه سالگی آشکار میشود، و به طور نامطلوبی بر عملکرد آموزشی تأثیر دارد. ویژگیهای در خود ماندگی عبارتاند از نابهنجاری و نارسایی در ارتباط، پرداختن به فعالیتهای تکراری و حرکتهای قالبی، ایستادگی در برابر تغییر محیطی یا تغییر در زندگی روزمره و واکنشهای غیر عادی نسبت به تجربههای حسی (وزارت آموزش و پرورش ایالت متحده، 1991، ص 41، 271).
چه عواملی باعث اختلال طیف اتیسم می شود؟
دانشمندان عوامل گوناگونی را بررسی کردهاند از جمله:
- آلایندههای محیط زیست
- ژنتیک و وراثت: مهمترین عامل در تحقیقات اخیر، عامل زنتیک و وراثت است.
- تراکم سیناپسی: افراد مبتلا به اتیسم به طور معمول، اندازەی مغز و تراکم سیناپسی ناهنجاریهایی را نشان میدهند.
علائم شایع اختلال طیف اتیسم
- عدم تماس چشمی
- مهارتهای گفتاری و ارتباطی تأخیری
- وابستگی شدید به روتینهای زندگی
- ناراحتی شدید از تغییرات نسبتاً جزئی
- واکنشهای غیر منتظره به صداها، بوها، مناظر و لمس
- عدم درک احساسات و حالات عاطفی دیگران
- تمرکز وسواسی بر روی اشیاء و علایق
- رفتارهای تکراری و کلیشهای
- عدم واکنش به نام تا 12 ماهگی
- عدم اشاره به اشیاء دور تا 14 ماهگی
اختلال طیف اتیسم چگونه تشخیص داده می شود؟
تشخیص این اختلال توسط متخصصین در این حوزه صورت میگیرد. والدین عزیز بعد از چندین نشانه مطرح شده در این سایت میتوانند به متخصص (درمانگر کودک در حیطه اختلالات عصبی-رشدی) مراجعه کرده و بعد از تست و مشاوره تشخیص گذاری صورت گیرد. متخصصین معمولاً برای تشخیص گذاری از چک لیستی استفاده کرده که توسط والدین پر میشود و سپس متخصصین کودکان میتوانند با استفاده از پاسخهای کودک، اختلال را تشخیص دهند. آکادمی اطفال آمریکا (AAP) توصیه میکند که همه کودکان در سن ۱۸ و ۲۴ ماهگی تحت غربالگری ASD قرار گیرند. غربالگری میتواند به شناسایی زودهنگام کودکانی که دارای ASD هستند کمک کند. این کودکان ممکن است از تشخیص و مداخله به موقع بهرهمند شوند. چک لیست اصلاح شده برای اوتیسم در کودکان نوپا (M-CHAT) یک ابزار غربالگری رایج است که توسط بسیاری از مطبهای کودکان مورد استفاده قرار میگیرد و در این سایت نیز موجود است.
مشکلات کودکان طیف اوتیسم
بیشترین مشکلات این افراد و کودکان در زمینه ارتباط و مهارتهای اجتماعی، رفتارهای تکراری چالش برانگیز مانند: کوبیدن سر خود به دیوار یا اشیاء، ضربه زدن به خود، انگشت فرو کردن در چشمان خودشان، کندن موهای خود، خراشیدن پوست خود، گازگرفتن خود، دفع مدفوع در هر مکانی، قشقرق برپا کردن، هرزه خواری که شایع ترین اختلال خوردن در میان افراد است، مشکلات گوارشی و... را نام برد.
لزوم مراجعه به مشاوره برای اتیسم کودکان
والدین عزیز، اتیسم اختلالی است که بسیاری از عملکردهای کودک شما را تحت تأثیر قرار میدهد و مداخله زود به هنگام (آموزش مناسب و به موقع) بسیاری از مشکلات کودک را کم کرده و او را به شرایط نرمال و عادی نزدیکتر خواهد کرد. پس از شما والدین خواهشمندیم با مشاهده علائم در کودکتان فوراً به متخصص مراجعه کرده و درمان را آغاز کنید چون عامل زمان حرف اول در درمان این کودکان است، پس آن را از دست ندهید.
یونیمایند مرکز آنلاین مشاوره کودکان طیف اتیسم (اوتیسم)
سایت تخصصی یونیمایند در حیطه روانشناسی کودک (مشاوره آنلاین و حضوری در حیطه فرزندپروری، اختلالات رفتاری و.....) و با نگاه خاص به کودکان با نیاز ویژه (اتیسم، بیشفعال، اختلال یادگیری، کم توان ذهنی و....)، با حضور دکتر مژگان وطن خواه و با توجه به سابقه طولانی در این زمینه میتواند به بررسی مسائل مهم خانوادهها و همچنین کودکان بپردازد. باید گفت که سایت تخصصی یونیمانید پایگاهی امن برای خانوادهها، کودکان و البته کودکان با نیاز ویژه بوده و آماده خدمترسانی به خانواده در زمینهها مختلف روانشناسی است.